Pod koniec 2016 roku, na zaproszenie The Academy Liverpool FC, trener AP Wisła Kraków i reprezentacji Małopolski 2002 miał okazję uczestniczyć w stażu trenerskim i z bliska przyglądnąć się obiektom treningowym oraz zajęciom i meczom młodych adeptów piłki nożnej z Liverpoolu. 

- Swoją uwagę skupiałem głównie na sposobie pracy roczników U15 i starszych, ponieważ z takimi rocznikami pracuję na co dzień w Akademii Piłkarskiej Wisła Kraków - relacjonuje trener. - Miałem również możliwość przyglądania się młodszym grupom oraz rezerwom pierwszej drużyny LFC, z czego korzystałem. Liverpool FC Academy jest uważana za jedną z lepszych akademii piłkarskich zarówno w Anglii, jak i na całym świecie. Wielu obecnych i byłych graczy Liverpoolu zaczynało swoją karierę piłkarską w Akademii Liverpoolu, m.in. Ian Callaghan, Robbie Fowler, Steve McManaman, Michael Owen, Jamie Carragher, Steven Gerrard, Jon Flanagan czy Raheem Sterling.

Liverpool FC szkoli zawodników w grupach wiekowych od U6 do U23. Ta ostatnia traktowana jest jako rezerwy pierwszej drużyny. Akademia posiada oddzielnych głównych trenerów odpowiedzialnych za rozwój w U6-U9, U10-U11, U12-U14, U15-U16. Grupy U18 i U23 posiadają stałych trenerów oraz cały sztab, czuwający nad ich postępem. W każdym zespole jest maksymalnie 20 zawodników, średnia liczba to 18. Zwykle na treningu przebywa 3 trenerów oraz fizjoterapeuta, jednak im starszy rocznik, tym liczniejszy sztab mu towarzyszy podczas zajęć praktycznych. Podczas meczu drużyny U18 z Man Utd, sztab liczył 10 osób. 

Siedziba Akademii znajduje się w Kirkby (Metropolitan Borough of Knowsley). Teren Akademii obejmuje powierzchnię 56 akrów, na których znajduje się m.in. 8 pełnowymiarowych boisk (z czego cztery są oświetlone), w tym płyta meczowa i pełnowymiarowe boisko za sztuczną trawą. Dodatkowo na obiektach znajdują się 4 boiska dla najmłodszych do gry pięciu na pięciu oraz wycinek boiska 40 m x 40 m z wyrysowanym polem karnym i specjalistycznym sprzętem przeznaczonym do szkolenia bramkarzy. Zawodnicy i trenerzy mogą również korzystać z dodatkowego boiska ze sztuczną murawą, które znajduje się w hali. Oprócz wielu bramek o różnych rozmiarach, znajdują się tam też bandy do odbijania piłki, kosze w rogach hali do doskonalenia celności, tarcze wyrysowane na ścianach. Akademia posiada specjalny przyrząd (bandy z sygnałem świetlnym), przypominający uproszczoną wersję Footbonaut. Na hali przeprowadzane są testy motoryczne (szybkości – przy użyciu fotokomórek, mocy kończyn – mata do pomiaru).  Akademia dysponuje siłownią wyposażoną w m.in. w wolne ciężary, rowerki stacjonarne, sprzęt do crossfitu, zestawy TRX. Każdy zawodnik posiada swoją kartotekę z indywidualną rozpiską treningową do wykonania.   

Rezerwy LFC rozgrywają swoje mecze na stadionie Tranmere Rovers FC w Birkenhead zaraz za granicami Liverpoolu. Sercem Akademii jest oczywiście budynek klubowy. Na parterze kompleksu znajdują się przede wszystkim szatnie dla zawodników. Na drzwiach każdej z szatni znajduje się czerwona koszulka z nazwiskiem legendy Liverpoolu. Moją uwagę zwrócił sposób doboru „gwiazdy” do danej grupy wiekowej - im młodsi zawodnicy, tym koszulka starszej legendy zdobiła drzwi szatni. Zespół U23 przebiera się „w szatni Stevena Gerrarda”. 

Na parterze mieszczą się również świetlica/sala gdzie chłopcy się uczą, sala audiowizualna, sala do odpraw taktycznych, pokój do rozmów indywidualnych, biura trenerów i pozostałych pracowników Akademii. Zawodnicy oraz pracownicy korzystają ze stołówki, gdzie każdy może zjeść śniadanie, obiad czy przekąski. Wchodząc po schodach z parteru na piętro przechodzimy obok fototapety przedstawiającej trybunę na The Anfield oraz gabloty z Pucharem Ligi Mistrzów. W budynku znajduję się ponadto magazyn ze sprzętem piłkarskim, magazyn z odzieżą treningową i meczową, pralnia, baseny odnowy biologicznej oraz pokoje fizjoterapeutów i lekarza.

W Akademii Liverpoolu pracuje piętnastu skautów. Uczestniczą oni przede wszystkim w lokalnych meczach młodzieżowych, poszukując utalentowanych zawodników, którzy mogliby zasilić szeregi The Red’s. Jeżeli któryś z zawodników wydaje się być potencjalnie atrakcyjnym nabytkiem dla LFC, zostaje zaproszony do udziału w sesjach treningowych w Akademii. W takich właśnie okolicznościach wraz ze swoim podopiecznym Bartoszem Matogą (na co dzień grającym w AP Wisła Kraków U15 na pozycji bramkarza) miałem przyjemność obserwowania struktur oraz procesu szkolenie w Akademii LFC. Bartosz Matoga był obserwowany przez skautów na turniejach z udziałem Akademii Piłkarskiej Wisły Kraków  i dzięki swojej dobrej dyspozycji został zauważony, co zaowocowało zaproszeniem na testy do LFC. Podczas naszego pobytu w Liverpoolu uczestniczył on w dwóch meczach zespołu U15, treningach U14 (jego kategoria wiekowa w Anglii), U15, U16, treningach bramkarskich oraz testach motorycznych.

Poznając metodologię pracy w Akademii, przede wszystkim zwróciłem uwagę, że od najmłodszych grup kładzie się duży nacisk na technikę i sprawność ogólną. Oglądając zajęcia grupy U8, widać było że chłopcy są bardzo sprawni, ruchliwi oraz mają dobrze opanowane przyjęcie i podanie piłki. Rzucało się też  w oczy to, że już najmłodsi zawodnicy mieli bardzo mocny strzał z prostego podbicia, który był też zazwyczaj celny.  

W kategoriach wiekowych młodszych niż U10 na początku treningu często występowała zabawa biegowa z piłkę lub bez. Widać, że główny nacisk kładziony był na usprawnianie ogólne organizmu oraz wszechstronny rozwój, połączony z zabawą, techniką piłkarską oraz grami.

Jeżeli chodzi o roczniki U10-12 podczas treningu stosowano dużo małych gier 4x4 +N, 6x6 + neutralni. Trenerzy wprowadzali także dużo ćwiczeń, w których głównym założeniem było wygrywanie pojedynku 1x1 w ataku/obronie. Duży nacisk kładziono na technikę użytkową, trening zazwyczaj kończył się grą 8x8, 9x9 na połowie lub trzech czwartych boiska.

Podczas mojego pobytu w LFC uczestniczyłem w 5 treningach grupy wiekowej U15. Jeden z treningów był treningiem typowo taktycznym ze schematem rozegrania piłki bez przeciwnika oraz grą zadaniową. Celem dwóch kolejnych treningów było doskonalenie techniki przyjęcia i uderzenia piłki (co stanowiło około 70% treningu). Pozostałe zajęcia skupiały się na  motoryce. Pierwszy z treningów był ukierunkowany na kształtowanie szybkości i techniki podania, drugi z kolei był treningiem siły, podczas którego zawodnicy przez pół godziny pracowali z własnym obciążeniem, TRX, sztangami, a następnie w drugiej części zajęć uczestniczyli w grach na małej przestrzeni, z dużą liczbą zawodników, które cechowała bardzo duża intensywność  wymuszająca szybkie podejmowanie decyzji. Zauważyć można było, że ćwiczenia są powtarzane i rozbudowywane. Przykładowo, podczas wieczornego treningu w grupie wiekowej U12 pracowano nad przyjęciem piłki, a kolejnego dnia rano to samo ćwiczenie wystąpiło w rozgrzewce drużyny U16. Wielki nacisk kładziony jest na automatyzm w wykonywanych czynnościach.

Trening stricte taktyczny pod model gry pierwszej drużyny (jak się domyślam), zobaczyłem na zajęciach drużyny U18 i U23. Zajęcia te składały się z rozgrzewki, zawartości motorycznej połączonej z ćwiczeniem taktycznym (schemat rozegrania, stopniowany dodawaniem przeciwników i innych możliwości rozegrania piłki) oraz gry. 

Podsumowując chciałbym nadmienić, że w Akademii Liverpoolu ogromną wagę przywiązuje się do techniki, zwłaszcza do przyjęcia, podania/uderzenia oraz dryblingu. Nad tymi trzema elementami Anglicy pracują najmocniej już od najmłodszych roczników. Różne rodzaje przyjęć, różnymi częściami stopy, w różnych sytuacjach i różnych miejscach na boisku były stałymi elementami treningów. Zawodnicy często podczas treningu dzieleni byli na trzy grupy i pracowali nad trzema różnymi zadania technicznymi. W starszych rocznikach (od U15 w górę) stosowano również podział ze względu na pozycję na boisku.

Podczas stażu miałem przyjemność oglądania meczów U10, U14, U15 Liverpoolu z Blackburn Rovers i Newcastle United, U15 LFC – Preston, U17 LFC - U18 LFC, U18 LFC – U18 ManUTD, U23 LFC – U23 Reading. Mecze charakteryzowały się bardzo dużą intensywnością, dobrym poziomem wyszkolenia technicznego wszystkich zawodników przebywających na boisku, bardzo twardą i nieustępliwą grą (momentami była walka wręcz – gwizdek sędziego często milczał), mnogością bramek.

Ciekawostki:

- w Anglii nie można robić zdjęć na treningach i meczach dzieci i młodzieży.

- rodzice, opiekunowie, skauci mogą bez przeszkód oglądać treningi i mecze. 

- na meczach i treningach na trybunach i wokół boiska panuje absolutna cisza. Słychać jedynie zawodników i trenerów.

- boiska treningowe LFC Academy posiadają różne wymiary i różne podłoża.

- aby przejść na boiska treningowe przechodzimy obok podwieszanych piłek, które można uderzać głową bądź nogą (z czego, jak zauważyłem, zawodnicy chętnie korzystają). 

- mecze ligowe rozgrywane są dopiero od 16. roku życia. Do tego czasu grane są mecze sparingowe oraz turnieje.

- zawodnicy urodzeni we wrześniu i późniejszych miesiącach, w Anglii zaliczani są już do kategorii młodszej. Czyli przykładowo zawodnik z października 2002, trenuje z zawodnikami urodzonymi od września 2002 do sierpnia 2003.

- sporo zawodników już w wieku 14-15 lat ma nauczanie indywidualne. Uczą się bądź w klubie, bądź w szkole. Większą część dnia spędzają oni w klubie.

- podczas mojego stażu w U15 testowanych, oprócz mojego podopiecznego, było jeszcze 3 zawodników (USA, Grecja, Włochy).

Czytelniku, jeżeli coś Cię zainteresowało a nie znalazło się to w tekście lub chciałbyś o coś szczegółowo zapytać, jestem dostępny na Twitterze @AdrianFilipek lub drogą mailową adrian.filipek@tswisla.pl